Στίγμα
Στίγμα
Το στίγμα είναι ένα χαρακτηριστικό, μια συμπεριφορά ή μια φήμη που κοινωνικά δυσφημίζει με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Το στίγμα αναγκάζει ένα άτομο να ταξινομηθεί ψυχικά από άλλους ως ανεπιθύμητο, απορριφθέν άτομο.
Αλλά το στίγμα που σχετίζεται με την ψυχική ασθένεια δεν αντιμετωπίζεται μόνο από τον ασθενή! Επίσης, οι οικογένειες ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας αντιμετωπίζουν στίγμα σε συνδυασμό με τον στιγματισμένο.
Οι φροντιστές ατόμων με συμπτώματα ψυχικής ασθένειας δυσκολεύονται να αποφύγουν το στίγμα. Συχνά οι φροντιστές αντιλαμβάνονται αυτό το στίγμα ή μπορεί ακόμη και να πιστεύουν ότι αξίζουν να δυσφημηθούν για διάφορους λόγους. Το πώς αντιδρά ένας φροντιστής τόσο στο στίγμα όσο και στο αντιληπτό στίγμα μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα της ζωής τους και τη φροντίδα που μπορούν να δώσουν στον συγγενή/ασθενή τους.
Το συσχετικό στίγμα είναι όταν ένα άτομο στιγματίζεται απλώς για τη σχέση του ή την ομοιότητά του με ένα άτομο που στιγματίζεται. Το συσχετικό στίγμα μπορεί να είναι εξωτερικό όταν η κοινωνία στιγματίζει την οικογένεια ενός ψυχικά άρρωστου ατόμου. Αλλά μπορεί επίσης να είναι εσωτερικό, όπου η οικογένεια ενός ψυχικά ασθενή πιστεύει αυτή την λανθασμένη αντίληψη της ψυχικής ασθένειας και αναμένει να στιγματιστεί.
Οι οικογένειες ατόμων με ψυχική ασθένεια συχνά αισθάνονται στιγματισμένοι από την αντίληψη ότι μια ψυχική ασθένεια είναι γενετική ή κληρονομική. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη γνώσεων σχετικά με τις διαταραχές, τόσο μεταξύ των φροντιστών όσο και της κοινωνίας. Ενώ ορισμένες ασθένειες μπορεί να είναι κληρονομικές, ενδέχεται να εκδηλώνονται ή να μην εκδηλώνονται μεταξύ συγγενών. Κατά συνέπεια, μπορεί να ακολουθήσει αβεβαιότητα για την υγεία κάποιου μελους της οικογένειας και να προκύψουν ανησυχίες σχετικά με μια πιθανή ψυχική ασθένεια κι άλλου μέλους. Αυτό διεγείρει τον φόβο και την αβεβαιότητα.
Το πιο ανησυχητική επίπτωση του στίγματος είναι ότι οι φροντιστές των ψυχικά ασθενών μελών της οικογένειας καθυστερούν να αποταθούν σε ιατρική περίθαλψη επειδή φοβούνται να χαρακτηριστούν ως οικογένεια με άτομο με ψυχική ασθένεια.
Το στίγμα μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ψυχολογική δυσφορία στους φροντιστές και στους ασθενείς. Η ταλαιπωρία μπορεί να προκύψει από ανησυχίες σχετικά με τη θέση κάποιου στην κοινωνία ή της θέσης κάποιου μέσα στην εκτεταμένη οικογένεια και τους φίλους. Αυτή η ψυχολογική δυσφορία μπορεί να επηρεάσει την ψυχική υγεία του φροντιστή.
Ο κοινωνικός αποκλεισμός μπορεί να ξεκινήσει από τον φροντιστή ή από την κοινωνία. Ο φόβος του στιγματισμού συχνά προκαλεί την απομόνωση από τους κοινωνικούς τους κύκλους στις οικογένειες των ατόμων με ψυχική ασθένεια. Ενώ μερικοί άνθρωποι αποσύρονται εντελώς και δεν βγαίνουν ποτέ έξω, άλλοι αποκλείουν τον ασθενή από κοινωνικές συγκεντρώσεις όπως γάμους και πάρτυ, και αποφεύγουν να μιλήσουν για δημόσια για αυτόν. Αυτή η απομόνωση εμποδίζει τον ασθενή από τις δυνατότητες ανάρρωσης του μέσω επαφής και υποστήριξης από την οικογένεια και τους φίλους.